مهدی درخشانی – سردبیر دیار آذربایجان : :

«حجاب» واجب قانونی و شرعی

این روزها پیش از هر زمان دیگری مسأله حجاب و الزام قانونی آن به طور یقین به یکی از چالش‌های مهم جامعه ما تبدیل شده است ، این قضیه قدری مهم و جدی شده است که وقتی بحث حجاب در محافل مختلف عنوان میشود موافقان و مخالفان یکدیگر را متهم می کنند که اشاره کردن به اینگونه مباحث دشواری‌ها و گرفتاری‌های خودش را دارد اما چون این ماجرا جنبه‌های اجتماعی و ابعاد اخلاقی مهمی دارد، اخلاقاً موظف می‌دانیم به آن بپردازیم و آنچه را در این زمینه وجود دارد تا حد امکان مستدل و بدون ورود به دعواهای سیاسی معمول بنویسیم تا شاید در حد خود کمک کرده باشیم.

همانطور که قانون به صراحتا در خصوص حجاب اعلام کرده است ، پوشاندن تمامی بدن به جز گردی صورت و دست ها از مچ به پایین است. که قانون‌گذار در تبصره ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی، کتاب پنجم تعزیرات و مجازات‌های بازدارنده مصوب سال ۱۳۷۵، در بیان جرایم ضد عفت و اخلاق عمومی، بدحجابی را جرم سزاوار مجازات شمرده است. در این تبصره آمده است:«زنانی که بدون حجاب شرعی در معابر و انظار عمومی ظاهر شوند، به حبس از ده روز تا دو ماه یا از ۵۰ هزار تا ۵۰۰ هزار ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد.»

اما در اینجا قانون تعریف دقیق تری از بی حجابی عنوان نکرده و فقط میزان مجازات آن را تعیین کرده است، با مراجعه به قانون اساسی می‌بینیم که اصلی را بیان کرده که بر اساس آن مقرر شده است: «قاضی موظف است کوشش کند حکم هر دعوا را در قوانین مدوّنه بیابد و اگر نیابد، با استناد به منابع معتبر اسلامی یا فتواهای معتبر، حکم قضیه را صادر نماید و نمی‌تواند به بهانه سکوت یا نقض یا اجمال یا تعارض قوانین مدوّنه، از رسیدگی به دعوا یا صدور حکم امتناع ورزد.» بنابراین می‌توان نتیجه گرفت، درباره تعیین حدود حجاب شرعی نیز با وجود اینکه در قانون تعریف دقیقی از آن نشده است؛ قاضی موظف است به منابع معتبر اسلامی و منابع شرعی مراجعه کند و طبق تعریف آن‌ها درباره بی‌حجاب تصمیم بگیرد.

حجاب دارای جایگاه ویژه ای در قرآن علی الخصوص آموزه های اسلامی است و علما و فقهای مسلمان دست کم شش آیه از قرآن را بیان کننده حکم لزوم رعایت پوشش شرعی می دانند که آیات ۳۱ سوره نور و ۵۹ سوره احزاب نمونه ای از آیاتی است به صراحت بر لزوم رعایت پوشش شرعی و پوشیدگی هنگام مواجهه زنان با نامحرمان دلالت دارند و روایات معصومین(علیهم السلام) نیز موضوع حجاب را از جنبه های مختلفی مدّ نظر خود قرار داده اند .

اما در خصوص نحوه برخورد با افرادی که نسبت به رعایت حجاب خود کوتاهی میکنند قبل از هر چیزی خوب است بدانیم که در این مواقع اصل ” امر به معروف و نهی از منکر” ، بر همه واجب و یکی از فروع دین مقدس اسلام است و این اصل هم ردیف اصولی چون نماز ، روزه و سایر واجبات است ، اما باید به این نکته مهم عنایت داشت که امر به معروف و نهی از منکر صرفا برای کسی است که عالما و عامداً دست به گناهی می‌زند ؛ یعنی هم می‌داند که فلان عمل گناه است، هم متوجه است و با قصد گناه می کند. بنابراین اگر کسی نداند یا متذکر نباشد، درباره او تذکر لسانی است، نه امر به معروف. افزون بر این کسانی که نسبت به این موضوع دغدغه دارند و به امر به معروف و نهی از منکر می‌پردازند، باید با زبانی نرم و به آرامی، بدون توهین و خشونت این کار را انجام دهند .

اما جدا از هرگونه جوسازی هایی که این روزها در خصوص مسائله حجاب بیان می شود ، امروز وظیفه اصلی ما حراست و پاسداشت این ارزش الهی است که لازم است موضوع فوق با تبیین درست ، عالمانه و آگاهانه به مردم بیان شود .